Katalonija je autonomna regija koja se nalazi u Španiji. Njegov glavni grad nalazi se u Barseloni. Nacionalistički sentiment je istorijski bio jak u ovom regionu. Katalonci su u više navrata već pokušavali da proglase svoju nezavisnost. Trenutno su uspjeli postići određenu autonomiju, ali Španija odbija da ih prizna kao posebnu državu.
Pozadina
Katalonija je regija o čijoj se želji da se otcijepi i dobije formalnu nezavisnost u posljednje vrijeme mnogo priča. To je trenutno možda najmasovniji separatistički pokret na cijelom evropskom kontinentu.
U početku, Katalonija je bila oblast naseljena Iberima. Doselili su se ovamo iz sjeverne Afrike. U 2. veku pre nove ere, Barselona je cvetala pod rimskom vlašću.
U 8. veku, Mauri su napali Španiju. Pod njihovim pritiskom pala je i Barselona. Samo su Karolinzi uspjeli protjerati Maure iz Katalonije.
Godine 1871, Katalonija je pokušala da se odvoji od Španije, ali kao rezultat pregovora, region je odlučio da ostane deo kraljevstva.
Sljedeći put kada je katalonski parlament pokušao proglasiti nezavisnost 1930-ih. Ali republikanska vlada je ove pokušaje prepoznala kao nezakonite, huškačisu uhapšeni.
1979. godine Katalonija je dobila autonomni status. To je značilo da je katalonski jezik priznat u regionu. Od sada bi autonomija mogla imati svoju vladu, koja je ujedno i dio španskog državnog sistema ustavne monarhije.
Sastanak vlade u Barseloni. Smatra se nasljednikom skupština Kortesa koje su postojale sredinom 14. vijeka. Carles Puigdemont je trenutno zadužen za Kataloniju.
U 2006. godini proširen je autonomni status regije. Dobio je relativnu finansijsku nezavisnost.
Pokret za nezavisnost
U isto vrijeme, politički pokret za nezavisnost Katalonije bio je izuzetno popularan. Njeni aktivisti tvrde da je katalonska nacija kulturno i istorijski izolovana, što znači da mora tražiti puni suverenitet.
Trenutno je katalonski separatizam uporediv samo sa škotskim separatizmom po obimu i popularnosti.
Uprkos prethodnim neuspjesima, katalonski pokret za nezavisnost organizirao je referendume o suverenitetu 2009. i 2010. godine, koji su imali formu anketa. Tada se oko 90% sugrađana izjasnilo za nezavisnost. 2012. godine održan je Marš za nezavisnost u kojem je učestvovalo oko milion i po ljudi.
Godine 2012. na regionalnim izborima pobijedili su samo pristalice katalonskog suvereniteta. Već 2014. pripremao se referendum o otcjepljenju od Španije. Španska vlada je zauzvrat insistirala na tomereferendum se ne bi trebao održati. Kao rezultat pregovora, zamrznut je. Umjesto toga, sproveli su istraživanje o političkoj budućnosti autonomije, koje nije imalo pravnu snagu. Oko 80% ispitanika se izjasnilo za nezavisnost.
U 2015. godini, kao rezultat prijevremenih izbora za Parlament Katalonije, pobijedila je koalicija pod originalnim nazivom "Zajedno za Da". Zajedno sa Kandidatima za narodno jedinstvo, koji su također dobili mnogo glasova, usvojili su dokument kojim se pokreće proces formiranja nezavisne države.
Krajem godine, regionalni parlament je izglasao otcjepljenje od Španije. Španski ustavni sud proglasio je ovu odluku ništavnom.
Barcelona
Barcelona u Kataloniji je glavni i najveći grad. Nazivaju se i istoimenom provincijom. Ovdje su službeno priznata dva zvanična jezika - španski i katalonski.
Barcelona (Katalonija) ima visoko razvijenu ekonomiju. Vrijedi napomenuti da je upravo ovaj grad postao jedna od prvih regija kontinentalne Evrope, iz koje se počela razvijati industrijalizacija. Kao i na mnogim drugim mjestima, i ovdje je sve počelo od tekstilne industrije. Bilo je to uoči 19. veka. Sredinom ovog veka, glavni grad Katalonije je već bio veliki centar mašinstva i tekstilne industrije. Tada je industrijska proizvodnja počela igrati važnu ulogu u razvoju cijele Barcelone.
U ovom trenutku, glavna područja proizvodnje ostaju hemijska, automobilska,farmaceutske, tekstilne i elektronske industrije. Velike fabrike za sklapanje automobila nalaze se u glavnom gradu Katalonije.
Gradovi autonomije
Ne samo da se Barcelona ovdje smatra značajnim naseljem. Ključni gradovi Katalonije takođe uključuju Tarragonu. Ovdje se nalazi jedna od najvećih španjolskih luka. Stanovništvo je oko 140 hiljada.
Još jedan važan grad u Kataloniji je Lleida. Ovdje živi i oko 140 hiljada ljudi, godišnje se održava festival Reconquista. Ovo je šareni karneval koji datira još iz srednjeg vijeka. Posvećena je pobjedi kršćana nad Maurima koji su posjedovali Kataloniju.
Girona je dom za oko 100.000 ljudi. Ovaj grad je poznat po svojoj gotovo potpuno očuvanoj srednjovjekovnoj arhitekturi, koja svake godine privlači hiljade turista.
Manresa je industrijski centar Katalonije. Ovdje se razvijaju staklena, metalurška i tekstilna industrija. Živi oko 75 hiljada ljudi.
Važan transportni centar autonomije nalazi se u Sabadellu. Ovdje se spajaju dva međunarodna autoputa, kao i nekoliko ruta koje vode do španskih gradova. Više od 200 hiljada ljudi živi u Sabadellu.
Stanovništvo Katalonije
Ukupno, oko 7 i po miliona ljudi živi u Kataloniji. Oko trećine njih su etnički Katalonci. Oni uglavnom govore katalonski i govore španski kao drugi jezik.
Ostatkom stanovništva dominiraju Španci. Oni su oko 45%. To su stanovnici Mursije, Andaluzije i Ekstremadure. Većina njih se preselila u Kataloniju u posljednjih 10-15 godina. Više od 10% stranaca. Uglavnom su iz Latinske Amerike.
Trenutno je gustina naseljenosti Katalonije najveća u Španiji. 225 ljudi po kvadratnom kilometru u samoj Kataloniji i dvije hiljade ljudi po kvadratnom kilometru u Barseloni.
katalonski
Etnički Katalonci govore katalonski. Pripada romanskoj grupi. Istovremeno, ima mnogo toga zajedničkog sa španskim, ali je ipak njegov najbliži rođak provansalski, uobičajen na jugu Francuske.
katalonski je prvi put korišćen u 12. veku. Zajedno sa španskim, katalonski je priznat kao državni jezik u autonomiji. Istovremeno, nastava u školama i univerzitetima se izvodi isključivo na katalonskom.
Referendum o nezavisnosti
Uprkos aktivnom otporu zvaničnih španskih vlasti, referendum u Kataloniji održan je 1. oktobra 2017.
Da bi spriječila glasanje, Španija je poslala tri trajekta za provođenje zakona u Kataloniju. Državni tužilac autonomije naredio je lokalnoj policiji da dođe u direktnu podređenost Civilnoj gardi. Uz njihovu pomoć prikupljeni su dokazi o nelegitimnosti referenduma, kao i da su španske vlasti pokušale da ga poremete.
Učesnici su zatočeni i pretučeni. Ulaz na mnoga biračka mjesta bio je blokiran. Oduzeti su glasački listići i glasačke kutije, u kojimaveć su izostavljeni.
Referendum rezultati
Ali referendum u Kataloniji se ipak održao. Vlada autonomije je saopštila da je više od dva miliona 200 hiljada ljudi od pet miliona 300 hiljada stanovnika Katalonije moglo da iskaže svoj građanski stav. Tako je odziv birača bio 43%.
Nešto više od dva miliona ljudi dalo je svoj glas za nezavisnost, što je činilo više od 90% onih koji su glasali. Protiv je bilo 177 hiljada ljudi. Ovo je manje od 8% od broja birača koji su izašli na birališta.
Posljedice referenduma
Lider Katalonije Puigdemont je dan nakon referenduma objavio da je za izlazak na kraj sa razlikama neophodno učešće trećih sila. Samo oni su u stanju da reše sukob između Madrida i Barselone.
Antagonisti secesije insistiraju da bi nezavisnost značila automatski izlazak iz Evropske unije i napuštanje evra. I zbog toga će nastati ozbiljni ekonomski problemi.
10. oktobra 2017. Carles Puigdemont održao je službeni govor u parlamentu. Istog dana potpisao je dokument o nezavisnosti. Kasnije je suspendovan kako bi se omogućilo nastavak pregovora sa Madridom.
Kako će se situacija razvijati u budućnosti još uvijek nije jasno. Na primjer, šef pres službe predsjedavajućeg španske vlade Mariano Rajoy zaprijetio je Puigdemontu da će završiti na isti način kao i katalonski lider Luis Companys. Ubili su ga frankisti 1940.
